Değerli kardeşimiz,

Pozitivizmin mantığa uygun olan tek yönü, evrende tekamülü kabul etmesi, olgusal olanın aynı zamanda ölçülebilir olduğunu söylemesidir.

İnsan sadece bilen bir varlık olsaydı, bilgiyi sadece olgulara sınırlandırabilirdik. Fakat insan estetik, politik, etik ve inanan bir varlık. Bu alanların çoğu da olgusal değil.

Pozitivistlerin en büyük hatası, gerçekliği sadece olgularla sınırlandırmasıdır.

– Pozitivizm ve materyalizm, ikisi de birbirlerine yakın, akrabadır bunlar.

Materyalizm pozitivizmi doğurmuştur ya da tersinde pozitivizm materyalist doğa açıklamasını kabul eder.

Felsefe tarihi açısından bakıldığında materyalizm çok eski bir görüştür (Demokritos); fakat o bile ateist değildir; sadece tanrının ve ruhun atomlarının daha ince ve şeffaf olduğunu söyler.

Kısaca pozitivizm kendisini olgularla sınırlar, matetyalizm bu olguların ancak maddi olabileceğini, varlığın temelinin ancak madde ve maddi bir şey olduğunu kabul eder.

– Üçüncüsü bir soru değil, her şeyin birbirine karıştırıldığı bir paragraf.

Pozitivistler agnostiktir, ateist ise agnostiktir deist değildir.

Bilim ehlinin bilinemezci olması oldukça gariptir. Âlemde bilinemez olan varsa bilinir olan da boşta kalır. Bilemediğini itiraf etmek ayrı bilinemez demek ayrı bilinemezci olmak bundan da ayrıdır.

O halde agnostik pozitivizm materyalizmi kulağını öbür taraftan tutarak doğrular.

Ruhçu olmalarına gelince pozitivistlerin kendilerince sınırları çizilmiş sanal bir düzlemde insanlık dini coşkuları malumdur. İnsanı tanrılaştıran bu tavır da materyalizmin fosforlu bir biçiminden ibarettir.

Deney ve duyum bilgisini bilince indirgemekten idealizm çıkmaz.

İdealizm indirgemekten değil aşkınlaştırmaktan çıkar. İndirgemecilik materyalizmin temel karakteridir. Bilinen evrenin neresi olduğu ya da mahiyetinin ne olduğu ve bunun ötesinin de ne ve neresi olduğu henüz bilinemediğini hatırlamakta fayda var.

Felsefenin materyalist ve idealist çizgileri realisttir.

Pozitivistlerin deney bilimden ve buna dayalı bilimcilik realizminden cesaret almış modern materyalistler olduğu açıktır.

Bu materyalizmin tonunun çok keskin olmaması ayrı bir konu, materyalizmin ikna edici bir biçimi olma ödevi ayrı bir konudur.

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet