Değerli kardeşimiz,

Hz. Ali (ra) şöyle rivayet eder:

Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem ikindi namazının farzından önce dört rekât namaz kılardı. İkinci rekâtın tahiyyatında Allah Teâlâ’ya en yakın meleklere ve onların yolunca giden Müslüman ve mümin kimselere selam ederdi. (Tirmizî, Mevâkît 201, Cuma 66. Ayrıca. bk. Nesâî, İmâmet 5; İbni Mâce, İkâmet 109)

Hz. Abdullah b. Ömer (ra)’ın rivayetine göre Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem şöyle buyurdu:

“İkindi namazının farzından önce dört rekât namaz kılan kimseye, Allah rahmetini ihsan etsin.” (Ebû Dâvûd, Tatavvu 8; Tirmizî, Salât 201.)

Yine Hz. Ali’den rivayet edildiğine göre Peygamber sallallahu aleyhi ve sellem ikindi namazının farzından önce iki rekât namaz kılardı. (Ebû Dâvûd, Tatavvu 8)

Hadisleri nasıl anlamalıyız?

Hz. Peygamber (asm) Efendimizin ikindi namazının sünnetini bazen iki, bazen da dört rekât olarak kıldığı bu rivayetlerden anlaşılmaktadır. Bu rivayetlerin ikincisinde, ikindinin sünnetini dört rekât olarak kılana Allah Teâlâ’nın rahmet etmesi için dua ettiği görülmektedir.

Hz. Peygamber’in (asm), ikindinin sünnetini dört rekât kıldığı zaman, ikinci rekâtın tahiyyatında meleklere ve Müslümanlara selam etmesi sözünü, aralarında Hanefîlerin de bulunduğu bazı âlimler, Resûl-i Ekrem’in “es-Selâmü aleynâ ve alâ ibâdillâhi’s-sâlihîn” / “Selam bize ve Allah’ın salih kullarına olsun” diye dua etmesi, sonra üçüncü rekâte kalkması şeklinde yorumlamışlardır. İmam Şafi ve Ahmed İbni Hanbel ise bunu, ikinci rekâttan sonra selam vermek, yani o dört rekâtı birbirinden ayrı ikişer rekât olarak kılmak şeklinde anlamışlardır.

Peygamber Efendimizin (asm) bu sünneti bazen iki, bazen da dört rekât olarak kılması, hem Hanefîlerin hem de diğer âlimlerin uygulamasının doğru olduğunu göstermektedir. Hiçbir zaman unutulmamalıdır ki, âlimlerimizin bu nevi uygulamalarda farklı düşünüyor gibi görünmesi, daha sevap olanı tespit etme gayretinden başka bir şey değildir. Allah hepsinden razı olsun.

Hz. Meymune validemizin belirttiğine göre Resul-i Ekrem Efendimiz (asm), kıldığı bir namazı veya yaptığı hayırlı bir işi devamlı surette yapmak isterdi. Bir defasında devlet işleriyle meşgulken, ikindi namazından önce kıldığı iki rekât namazı kılamamıştı. İkindi namazını kıldırdıktan sonra evine geldi ve kılamadığı o sünneti ikindinin farzından sonra kıldı. (Ahmed b. Hanbel, Müsned, VI, 334-335)

Bu namazın, yine bir meşgale sebebiyle kılamadığı öğlenin son sünneti olduğu da rivayet edilmektedir.

Âlimlerimiz ikindiden sonra Resûlullah sallallahu aleyhi ve sellemin kıldığı namazları araştırmışlar, o çeşitli sebeplerle kılmış olsa bile, ümmetine olan şefkati sebebiyle, ikindinin farzından sonra onların herhangi bir sünnet kılmalarını istemediği ve buna izin vermediği sonucuna varmışlardır.

Hz. Ömer’in “Peygamber aleyhissalatü vesselam ikindi namazından sonra, gün batıncaya kadar namaz kılmayı yasakladı.”(Buhârî, Mevâkît 30, 31) diye rivayet etmesi, bu yasağa rağmen ikindiden sonra namaz kılmaya kalkanlara engel olması, ikindiden sonra sünnet kılınmayacağını göstermektedir.

Bu hadislere göre, ikindi namazından önce dört rekât kılmak menduptur. Sevabı ve fazileti yüksek bir ibadettir. İmam Muhammed, ikindiden önce kılınan sünneti iki rekâtla dört rekât arasında serbest kalmıştır. Yani ikindi namazının sünneti iki rekât olarak da kılınabilir. Fakat Hanefi mezhebinin diğer imamları dört kılmayı daha faziletli görmüşlerdir. Buna göre:

– Resul-i Ekrem (asm) Efendimiz ikindi namazının sünnetini bazen iki bazen da dört rekât olarak kılmıştır.

– Allah’ın Resulü (asm), ikindinin farzından önce dört rekât sünneti devamlı olarak kılanlara dua etmiştir.

– İkindi namazının sünnetini kılanlar büyük sevap kazanırlar.

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet