Değerli kardeşimiz,

Sinonim, eş anlamlı / anlamdaş manasına gelmektedir. Arap dilinde bu tür kelimeleri müteradif denmektedir. Kıraat ilminde ise müteradif okumalar anlamına gelmektedir. Bu nedenle sinonim kelimeler, anlam farklılığına neden olmaz.

Sinonim kelimelerle alakalı bu yanlışın öncelikle düzeltilmesi gerekir.

Hz. Peygamber (asm) Medine döneminin son iki yılında Kureyş lehçesi dışında farklı lehçeleri kullananlarla Arap olmayan unsurların İslama girmesi sebebiyle yedi harf ruhsatı vermiş ve insanlara kendi lehçeleri ile telaffuz kolaylığı sağlamıştır.

Bu çerçevede insanlar hem kendi lehçelerine göre kelimeleri seslendirmişler hem de aynı anlama gelen kelimenin eş anlamlısını kendi lehçelerine göre seslendirmişlerdir.

Ancak bu ruhsat daha sonra kaldırılmış ve Osman Mushaf’ında asıl olan yani Kureyşi olan yazılmıştır. Çünkü diğerine geçici olarak izin verilmiştir.

Dolayısıyla ilk dönem Mushaflarla bugünkü Mushaflar arasında sinonim kelimeler bağlamında zerre kadar farklılık yoktur.

Sahabenin özel Mushaflarına gelince, onlar da hem bir takım ayetleri hem de kendilerince bir takım notlar ve ilaveleri yazmışlardır. Bu Mushafların bir kısmında bu sinonim kelimelerin varlığı, onların ayet olduğu anlamına gelmez. Zira o Mushaflar şahsi ve özel Mushaflardır. Dolayısıyla onların içinde Kur’an dışında bir takım şeylerin olması doğaldır.

Bu kelimelerin bir kısmı da Kureyş lehçesindeki bir takım kelimelerle aynı anlama gelmeleri sebebiyle bir tefsir mahiyetinde de yazılmış olabilir.

Bu Mushafların içeriği ile alakalı bilgiler ise tamamen şifahi aktarımla bugüne veya kayda geçmiştir. Zira Hz. Osman, Resm-i Osman Mushafını oluşturduktan sonra, diğer özel Mushafların herhangi bir sıkıntı çıkarmaması için yakılmasını emretmiş ve bu Mushaflar yakılmıştır.

Ancak bu Mushafların o zaman içeriğine vakıf olanlar bunları sözel olarak aktarmaya devam etmişlerdir. Bu rivayetler ve bilgiler daha sonraları kitaplara geçmiş ve kitabulmesahif adı altında eserler yazılmıştır. Fakat, bu eserlerin içerisinde var olan bilgilerin birebir bu bahsi geçen sahabe Mushaflarında yer aldığı anlamına gelmez. Nitekim bu rivayetlerin özellikle senetlerinde kopukluklar dikkati çekmektedir.

Netice-i kelam, sinonim kelimelerle alakalı önceki Mushaflarla bugünkü Mushaflar arasında en ufak bir fark yoktur. Dolayısıyla Kuran’da hiçbir değişiklik söz konusu değildir.

Sahabe veya özel Mushaflarda bu sinonim kelimelerin varlığını tamamen klasik kaynaklarda yer alan ve sözel aktarımla kitaplaşan bilgilerden anlıyoruz.

Bunların da vahiy lafızları ile alakası bulunmamaktadır.

İlave bilgi için tıklayınız:

– Kur’an-ı Kerim’in yazılması, toplanması ve kitap haline getirilmesi …
– Kur’an’ın ilk yazılmış nüshaları neden ortadan kaldırıldı? Kur’an’ın …

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet