Değerli kardeşimiz,

– Kubbe, İslam (Kitab-Sünnet)) tarafından önerilmiş bir yapı değildir. Onun için İslam dini bakımından ona özel bir anlam yüklemek doğru değildir.

– Kubbenin Paganizm kökenli olmasının doğru olup olmadığını bilemiyoruz. Ancak Müslümanların bunu doğrudan paganizmden aldıklarını söylemek mesnetsiz bir iddia olur.  

Şunu da belirtelim ki, işin uzmanlarının bildirdiğine göre, Paganizm iki manada kullanılır.

Biri dar anlamda; putperestlik manasında.

Diğeri ise, İbrahimi dinler olarak bilinen üç semavi dinlerin dışında kalan her türlü beşeri dinler anlamında geniş bir anlamda kullanılır.

Buna göre, eğer soruda yer alan “Mimaride kubbe kullanımı paganizm kökenli.” ifadeden maksat “Cami ve benzeri İslam mimarisi içerisinde yer alan kubbelerin doğrudan putperestlerden alınmış” demek ise, bunu ilmen tespit etmek oldukça zordur. Çünkü yaptığımız araştırmalarda, kubbe mimarisinin çok eski kavimlerde ve değişik bölgelerde var olduğunu gördük.

Bütün insanların eskiden beri putperest olduğunu söylemek, İslam kültürü ve düşüncesine aykırıdır. Çünkü ilk insan da bir peygamberdir, tevhidi ders vermiştir.

– Eğer bu ifadeden maksat, semavi dinlerden önce kubbenin var olduğuna işaret etmek ise, bu doğrudur. Zira, kubbe mimarisinin Hz. Musa ve Hz. İbrahim’den de önce olduğuna dair bilgiler vardır.

“Yapılan arkeolojik araştırmalar, şehirciliğin en eski dönemlerinden itibaren Akdeniz’den Çin’e kadar hemen her çevrede kubbenin varlığını kanıtlamaktadır. Mezopotamya’daki Arpaçiya’da bulunan milâttan önce VI. bin yıla ait yuvarlak temelli bir yapının çamurlu harçla birbirine tutturulmuş kerpiç ve taşlarla örülen bir kubbe ile örtülmüş olabileceği düşünülmektedir. Ege ve Akdeniz çevresinde milâttan önce 1500-1200 yılları arasına rastlayan devrin Miken kubbeli mezarları ile temsil edilmesi ilgi çekici bir gelişmedir.” (bk. DİA, 26/31 Selçuk Mülayim)

– Son olarak şunu söylemeliyiz ki, cemaatin rahat nefes alması için gereken hava sirkülâsyonu ve mekânın geniş görünümlü olması gibi çeşitli faydaları olan kubbenin kökeni ne olursa olsun, İslam dini bakımından bir sakıncası yoktur. Çünkü kubbe dini bir ritüelin simgesi değildir. Yalnız bir sanat bir mimari örneğidir.

Bugün bizim kılık kıyafetimiz de yerli değildir…

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet