Değerli kardeşimiz,

Öncelikle ifade edelim ki, hiç bir kimse başkasının suçundan sorumlu değildir. Kur’an “suçun şahsiliği esasını” getirir ve beş ayrı ayetinde şöyle bildirir:

وَلاَتَزِرُ وَازِرَةٌ وِزْرَ اُخْرٰىۜ “Hiçbir günahkâr başkasının günahını yüklenmez.” (En’âm 6/164; İsrâ 17/15; Fâtır 35/18; Zümer 39/7; Necm 53/38.)

Aslında Hz. Âdem (as) ve Hz. Havva’nın yasak ağaçtan yemeleri olayı, bizim günahkâr olmamızı gerektirmez, bizlerin günah potansiyelli varlıklar olduğumuzu gösterir. Onların günahı onlara, bizim günahımız bizedir. Halkımız belki de ayetten aldıkları bu manayı şöyle ifade ederler: “Her koyun kendi bacağından asılır.”

Allah Hz. Âdem’i zahiren bir hatası nedeniyle dünyaya indirmiş ise de hakikaten bir vazife ile yeryüzü hilafet makamına tayin etmiştir.

Bir çekirdeğin, ağaç olması için toprağa atılması ona ceza değil mükâfattır, makamdır, şereftir, çekirdek halinden mükemmel ağaç haline gelmesi için bir görevdir. Yoksa ambarda çekirdek olarak kalacak, içindeki ağaç özelliğine çıkamayacak.

Bu açıdan bakınca, örneğin tek bir incir ağacı, ağaç olmamış binler incir çekirdeğinden daha değerlidir, denilebilir.

Aynen bunun gibi, çekirdek gibi olan Hz. Âdem’in evlatları, dünya denilen tarlaya atılmışlar, böylece yüz binlerce peygamberler, milyonlarca evliyalar alimler ve trilyonlarca müminler yetiştirmiştir.

İşte insan çekirdekleri cennette kalsaydı birer çekirdek gibi olacak, içindeki hakikatler açılmayacaktı.

Demek ki, Hz. Âdem’in çocukları ceza çekmek için değil, yeryüzü hilafetini deruhte etmek için dünyada ikamet ettirilmiştir. Hem maddi hem manevi hilafet makamının gereği ve sonucu olan şu dünya ve ahiret saadetinin temini, beşeriyetin istidat ve kabiliyetinin inkişafına medar olan işleri yapmak için buraya gelmek gerekiyordu.

Çok kısa olarak özetlemiş olduğumuz bu gerçeğin gerçek yüzünü görmek için, yine asrın söz sahibi Bediüzzaman Hazretlerinin şu ifadelerini anlayarak okumanın çok önemli olduğunu düşünüyoruz:

“Hazret-i Âdem’in (as) cennetten ihracı ve bir kısım benî-âdemin cehennem’e idhali ne hikmete mebnîdir?

Elcevab: Hikmeti, tavziftir. Öyle bir vazife ile memur edilerek gönderilmiştir ki; bütün terakkiyat-ı maneviye-i beşeriyenin ve bütün istidadat-ı beşeriyenin inkişaf ve inbisatları ve mahiyet-i insaniyenin bütün esma-i İlahiyeye bir âyine-i câmia olması, o vazifenin netaicindendir.

Eğer Hazret-i Âdem cennette kalsaydı; melek gibi makamı sabit kalırdı, istidadat-ı beşeriye inkişaf etmezdi. Halbuki yeknesak makam sahibi olan melaikeler çoktur, o tarz ubudiyet için insana ihtiyaç yok. Belki hikmet-i İlahiye, nihayetsiz makamatı katedecek olan insanın istidadına muvafık bir dâr-ı teklifi iktiza ettiği için, melaikelerin aksine olarak mukteza-yı fıtratları olan malûm günahla cennetten ihraç edildi. Demek Hazret-i Âdem’in cennetten ihracı, ayn-ı hikmet ve mahz-ı rahmet olduğu gibi; küffarın da cehenneme idhalleri, haktır ve adalettir.”(Mektubat, s. 42-43)

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet