Değerli kardeşimiz,

– Öncelikle ifade edelim ki, varlık her zaman yokluktan daha hayırlıdır. Buna göre, hayatın zorunlu şartlarından doğan acılar, kederler hayvanlar için yokluk ıstırabından daha müreccahtır. 

– Ruh sahibi olmak, lezzet nimetine vesile olduğu gibi, külfet zahmetine de vesile olacaktır. Can sahibi elem de çekecektir.

Allah hakimdir abes iş yapmaz, rahimdir merhameti sonsuzdur.

Şu hâlde hayvanları böyle yaratmasının sonsuz hikmetleri olduğu gibi nihayetsiz rahmetleri de vardır.

Bu dünyada acı çeken, zahmetlere giren her hayvan, ebedi âlemde sonsuz olarak kendilerine mahsus bir şekilde o rahmete mazhar olacaklardır. Çekilen zahmetle ve acılar, o sonsuz nimetlerin yanında okyanustan bir damla, güneşten ve pırıltı bile olamaz.

Bediüzzaman Hazretlerinin şu ifadeleri bu hakikate işaret etmektedir. 

“Hayvanların ruhları bâki kalacağını ve Hüdhüd-ü Süleymanî (as) ve Neml’i ve Naka-i Sâlih (as) ve Kelb-i Ashab-ı Kehf gibi bazı efrad-ı mahsusa; hem ruhu, hem cesediyle bâki âleme gideceği ve herbir nev’in arasıra istimal için birtek cesedi bulunacağı rivayet-i sahihadan anlaşılmakla beraber; hikmet ve hakikat, hem rahmet ve rububiyet öyle iktiza ederler.”(Asa-yı Musa, s. 208)

Demek ki hayvanların cesetleri toprak olsa da ruhları bakidir. Gerek yalnız ruhları, gerek bazı cesetlerde toplanan ruhlar olsun bunlar baki olup cennete gidecekler ve  mükâfatları vardır. Dünyada hikmeti ne olursa olsun bir şekilde acı çeken hayvanların da ona göre mükâfatları çok olacaktır. 

– Allah’ın ezeli ilminin bir nevi olan ilahî kaderin takdirinde salt bir çirkinlik bulunmaz. Zira, iman ettiğimiz Allah abesle iştigal etmez. Bilelim bilmeyelim mutlaka bütün işlerin bir hikmeti vardır. Örneğin, kâinatta mutlak çirkin, mutlak şer olan hiçbir varlık yoktur. Çirkinliği, kötülüğü barındıran varlıkların bu hâlleri izafidir, bir hikmete mebnidir. Mesela, karın soğuk kefeni altında nice güller, çiçekler diriltiliyor… Islatan, inciten sağanak yağmurların altında kışta ölmüş nice canlılar, ağaçlar ve bitkiler canlandırılıyor.

Varlığın bazı olmazsa olmaz şartları olan bir ortamdan kaynaklanan şer hakiki şer değildir; izafidir, rölatiftir. “Az bir kötülüğün olmaması için güzelliği çok olan bir işlemi terk etmek, elbette bütün o güzellikleri de çirkinleştirir.”

– Bazen mal ve hayvanlara gelen zayiat insanlar için bir imtihandır.

“Andolsun ki sizi biraz korku ve açlıkla; mallardan, canlardan ve ürünlerden eksiltmekle sınayacağız. Sabredenleri müjdele! Onlar, başlarına bir musibet geldiğinde, ‘Doğrusu biz Allah’a aidiz ve kuşkusuz ona döneceğiz.’ derler.”(Bakara, 2/155-156)

mealindeki ayetten hayvanların uğradıkları değişik hâllerin altında yatan önemli bir hikmet insanların imtihanıdır. Sabrederler mi, razı olurlar mı?

Bu konuda çok şey söylenebilir. Fakat bunu özet olarak aşk ettik, detaylı meşk etmeyi de ferasetinize havale ediyoruz.

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet