Değerli kardeşimiz,

Öncelikle ifade edelim ki, imtihan dünyasında her şeye müdahale edilmez, yoksa imtihan olmaz.

Herhangi bir eylemde iki husus önemlidir:

Biri sebepleri yaratan Allah’ın biri de sebepleri temsil eden insan vs. tarafı, zira sebepler de Allah’ın hikmetinin öngördüğü birer perdedir. Fakat uyulması gereken bir yoldur. Aklın zahiri nazarında kötü görünen bazı işlerin yüzünü bu perdelere çevirmeye yöneliktir.

Sebeplerin hareket kabiliyeti, icat ve yaratmanın bulunmadığı bir daire için geçerlidir. Yaratmanın söz konusu olduğu yerlerde ise sebeplerin hiçbir fonksiyonu yoktur.

Örneğin, bir uçak kazası Allah’ın ezeli ilminde belirlenmiştir. Kader ilmin bir nevi olduğundan mukadder olan şeyler ilahî takdirle zorlanmaz. Zira, ilmin yaptırım gücü yoktur. O kudrete bağlıdır. Bunun için Allah’ın ilminin bir nevi olan uçak kazasının meydana gelmesi, bu kadar kişinin ölmesi elbette bir ecelin tezahürüdür.

Bu kaza ezeli ilmin bir malumu olan kaderin tayiniyle olmaz. Bilakis, bu kaza işinin içindeki yaratılmaya ihtiyaç duymayan noktalar pilot ve diğer yetkililere bırakılmıştır. Pilotun pusulayı şaşması yanlış rotayı takip etmesi, meteorolojinin gösterdiği kötü hava şartlarını göz ardı etmesi insanın sorumluğundadır.

Olayın içinde yaratmaya dayalı işlerin varlığı ise, Allah’a aittir.

Bir sünnetüllah ve âdetullah olarak Allah’ın ilgili olayda yarattığı hususlar ilgili sebeplerin / örneğin pilotun hatalarının işlemesine bağlı kılınmıştır.

Bu sebeple, kazanın faturasını Allah’a kesmek, cehaletten kaynaklanan bir bühtandır.

Selam ve dua ile…
Sorularla İslamiyet